MediDieta / Blog / Otyłość: definicja, przyczyny, rodzaje. Jak pozbyć się otyłości?
Otyłość: definicja, przyczyny, rodzaje. Jak pozbyć się otyłości?
Zdrowa dieta jest niezwykle ważna. Znane powiedzenie „jesteś tym, co jesz” nie jest ani trochę przesadzone. Sposób żywienia wpływa nie tylko na codzienne samopoczucie, zdolność do koncentracji i podejmowania decyzji, ale i długotrwale determinuje życie w zdrowiu. Jeśli chcesz uniknąć chorób i długo żyć, jak najszybciej zacznij zdrowe odżywianie i wprowadź prawidłowe nawyki dotyczące aktywności fizycznej.
Poniżej prezentujemy 10 zasad zdrowego odżywiania, które Ci w tym pomogą.
Spis treści
Co to jest otyłość?
Według definicji otyłość jest chorobą przewlekłą o złożonej etiologii, która charakteryzuje się nadmiernym gromadzeniem tkanki tłuszczowej z powodu dodatniego bilansu energetycznego, czyli przewagi energetycznej pobranej z pożywienia nad energią, którą organizm wydatkuje na przemianę materii, termogenezę czy aktywność fizyczną.
Czy otyłość to choroba?
Tak, otyłość została uznana za niezwykle groźną chorobę cywilizacyjną, która ma tendencję do nawrotów. Nieleczona otyłość powoduje szereg ciężkich powikłań i przykrych konsekwencji. Przyczynia się do powstania zespołu metabolicznego, czyli m.in. insulinooporności, obniżonej tolerancji glukozy, zwiększonego stanu zapalnego organizmu oraz zaburzeń lipidowych.
Skutki zdrowotne nadmiernej masy ciała są dla człowieka bardzo niebezpieczne. Otyłość znacznie pogarsza jakość życia, ogranicza nas w codzienności i skraca oczekiwaną długość życia.
WALCZ Z NADMIAREM KILOGRAMÓW Z CATERINGIEM DIETETYCZNYM
W praktyce klinicznej i dietetycznej otyłość rozpoznaje się na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI – body mass index), który oblicza się, dzieląc masę ciała (w kg) przez wysokość ciała (w m2) do kwadratu. Według WHO o otyłości mówimy, gdy wskaźnik BMI przekroczy 30, z zastrzeżeniem, że u sportowców, kobiet w ciąży, dzieci, osób o rozbudowanej tkance mięśniowej i osób starszych miara ta może być niewłaściwa.
Odsetek tkanki tłuszczowej w organizmie
Otyłość można także zdiagnozować na podstawie pomiaru zawartości tkanki tłuszczowej w organizmie. Do pomiarów wykorzystuje się bezbolesną i nieinwazyjną dla Pacjenta metodę bioimpedancji elektrycznej (potocznie nazywana analizą składu ciała). Otyłość można rozpoznać, gdy odsetek tkanki tłuszczowej w organizmie przekracza u kobiet 35%, a u mężczyzn 25%.
Stopnie otyłości – klasyfikacja BMI (według WHO)
Kategoria
BMI (kg/m2)
Masa ciała
Wygłodzenie
< 16,00
Niedowaga
Wychudzenie
16,0 – 16,99
Niedowaga
17,00 – 18,49
Pożądana masa ciała
18,5 – 24,99
Optimum
Nadwaga
25,0 – 29,99
Nadwaga
Otyłość 1 stopnia
30,0 – 34,99
Otyłość
Otyłość 2 stopnia
35,0 – 39,99
Otyłość 3 stopnia (otyłość olbrzymia, otyłość skrajna)
40,0
Otyłość a nadwaga
Otyłość to stan, który charakteryzuje się zwiększonym udziałem tkanki tłuszczowej w organizmie. Nadwaga to stan poprzedzający otyłość. Powinno się ją traktować jako stan alarmujący, skłaniający do podjęcia działań zmierzających do redukcji masy ciała.
W przypadku nadwagi wskaźnik BMI wynosi od 25 do 29,9 kg/m2. Nadwagę również można rozpoznać na podstawie zawartości tkanki tłuszczowej: odpowiednio u kobiet – 20-24,9% i u mężczyzn – 30-34,9%.
Rodzaje otyłości
Otyłość można sklasyfikować na kilka sposobów. Jednym z najczęściej używanych jest podział otyłości ze względu na rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w organizmie: otyłość brzuszna i otyłość pośladkowo-udowa.
Otyłość brzuszna
Otyłość brzuszna (inaczej też otyłość androidalna, otyłość wisceralna, otyłość trzewna, otyłość centralna, otyłość typu „jabłko”) jest to nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha. Jest to bardzo niebezpieczny rodzaj otyłości, nieleczony może prowadzić do chorób układu sercowo-naczyniowego, nadciśnienia tętniczego, zespołu metabolicznego, cukrzycy czy niektórych nowotworów. Ten typ otyłości jest częściej spotykany u mężczyzn, niż u kobiet, które powszechnie szukają sposobu na to, jak schudnąć z brzucha.
Jak rozpoznać otyłość brzuszną?
Otyłość trzewną można rozpoznać na podstawie wskaźnika WHR (Waist to Hip Ratio), który określa proporcję obwodu talii (w cm) do obwodu bioder (w cm). Inną prostszą metodą jest pomiar obwodu talii.
U mężczyzn otyłość brzuszną rozpoznajemy, gdy współczynnik WHR jest większy niż 1, natomiast u nieciężarnych kobiet wartość graniczna jest mniejsza i wynosi 0,8.
W przypadku obwodu talii, klasyfikacje otyłości brzusznej przedstawia poniższa tabela:
Stopień otyłości brzusznej
Obwód talii
Kobiety
Mężczyźni
Otyłość brzuszna 1 stopnia
80 cm
94 cm
Otyłość brzuszna 2 stopnia
> 88 cm
> 102 cm
Otyłość pośladkowo-udowa
Otyłość gynoidalna (inaczej też zwana otyłością pośladkowo-udową, otyłością typu „gruszka” czy otyłością kobiecą) charakteryzuje się gromadzeniem nadmiernej tkanki tłuszczowej głównie w okolicy bioder, ud i pośladków. Najczęściej występuje u kobiet. Aby dokonać rozpoznania otyłości gynoidalnej, również możemy się posłużyć wskaźnikiem WHR. Wówczas wartość <0,8 u kobiet i <1 u mężczyzn będzie świadczyć o tym rodzaju otyłości.
Jak każdy rodzaj nieleczonej otyłości to ryzyko rozwinięcia się wielu różnych chorób. Jednak badania wskazują na to, że otyłość pośladkowo-udowa nie jest tak niebezpieczna, jak otyłość brzuszna. Mimo wszystko występowanie otyłości gynoidalnej może prowadzić do:
zwyrodnień układu kostno-stawowego kończyn dolnych;
żylaków;
chorób dróg żółciowych.
Schudnięcie z nóg, ud i pośladków nie jest niemożliwe, jednak wymaga podjęcia szeregu wyrzeczeń: przede wszystkim wykonywania regularnych ćwiczeń ukierunkowanych na te partie ciała oraz odpowiedniej diety.
Otyłość możemy również sklasyfikować ze względu na przyczynę występowania. Wyróżniamy wówczas jej dwa główne rodzaje: otyłość pierwotną i otyłość wtórną.
Czym jest otyłość pierwotna?
Otyłość pierwotna (inaczej też otyłość prosta, otyłość alimentacyjna) występuje u 90% osób otyłych. Przyczyną jest długotrwały dodatni bilans energetyczny, spowodowany nadmierną — w stosunku do wydatków energetycznych organizmu — konsumpcją żywności. Oznacza to, że ilość energii dostarczanej z pożywienia jest większa niż zapotrzebowanie energetyczne organizmu. Wtedy nadmiar energii magazynowany jest w tkance tłuszczowej, prowadząc do przyrostu masy ciała. Im dłużej sytuacja nadmiaru energii (kalorii) trwa, tym więcej tkanki tłuszczowej się odkłada.
Otyłość wtórna: skąd się bierze?
W przypadku występowania otyłości wtórnej przyczyny jej występowania są bardziej skomplikowane. Otyłość wtórna jest najczęściej konsekwencją wielu chorób o podłożu hormonalnym i genetycznym lub przyjmowanych leków. Dotyczy około 10% przypadków otyłości. Otyłość wtórna może wynikać z obecności:
endokrynopatii (zaburzeń endokrynologicznych), takich jak niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto, choroba i zespół Cushinga, zespół policystycznych jajników, rzekoma niedoczynność przytarczyc, niedoboru hormonu wzrostu, insulinoma (wyspiak trzustki), hipogonadyzm (niewydolność hormonalna gonad – jąder oraz jajników);
uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego (stany zapalne, guzy, zabiegi chirurgiczne, zwłaszcza dotyczące podwzgórza, w którym znajdują się ośrodki odpowiedzialne za kontrolę łaknienia);
wad chromosomalnych (zespół Downa);
rzadkich zespołów uwarunkowanych genetycznie (zespół Willi-Pradera, zespół Lawrence-Moon-Biedla).
Zwiększeniu masy ciała sprzyja także przyjmowanie niektórych leków, tj. leki przeciwdepresyjne, neuroleptyki, progesteron, estrogeny, syntetyczne hormony sterydowe, niektóre leki zapobiegające objawom alergii, leki przeciwpadaczkowe.
Czy chorując na jedną z wymienionych chorób lub biorąc leki, jesteś skazany/skazana na otyłość? Nie! Geny, choroba czy leki nie usprawiedliwiają zaniechania, czy braku rezultatów walki z nadmiarem tkanki tłuszczowej. Badania naukowe udowadniają, że regularna aktywność fizyczna oraz prawidłowo zbilansowana dieta przynoszą porównywalne efekty w przypadku osób z dziedziczną skłonnością do otyłości, jak i osób bez takich predyspozycji.
Otyłość metaboliczna
Osoby zdrowe, które nie są otyłe, mogą mieć skumulowaną tkankę tłuszczową w okolicy brzucha. Współwystępowanie prawidłowej masy ciała (BMI 18,5-24,99 kg/m2) wraz z wysokim odsetkiem tkanki tłuszczowej w organizmie może wskazywać na otyłość metaboliczną (metabolically obese but normal weight – MONW, normal weight obese – NWO, thin outside fat inside – TOFI). Inaczej jest to również nazywane sylwetką typu skinny fat. Do cech charakterystycznych sylwetki osób z otyłością metaboliczną zaliczamy:
wystający brzuch i boczki (tkanka tłuszczowa zgromadzona w okolicy brzucha);
szersze biodra (tkanka tłuszczowa zgromadzona w okolicy bioder);
szczupłe ramiona i nogi;
wątłą sylwetkę;
słabą kondycję fizyczną;
cellulit.
U osób z MONW występuje obniżona wrażliwość na insulinę, zaburzenia profilu lipidowego (najczęściej hipertriglicerydemia), hiperinsulinemia oraz podwyższone ciśnienie tętnicze krwi. Nieleczona otyłość metaboliczna, podobnie jak otyłość prosta, prowadzi do licznych chorób i powikłań, między innymi do cukrzycy oraz chorób układu sercowo-naczyniowego.
Przyczyny otyłości
Otyłość jest chorobą o bardzo złożonej etiologii. Rozwój otyłości jest uwarunkowany współdziałaniem czynników genetycznych, behawioralnych, socjalnych i środowiskowych. Największą rolę przepisuje się przede wszystkim czynnikom indywidualnym, które składają się na styl życia danej osoby i prowadzą do dodatniego bilansu energetycznego.
Aby skutecznie leczyć otyłość, konieczne jest zdiagnozowanie przyczyn, które odpowiadają za nieprawidłowe spożywanie pokarmów. Czynniki środowiskowe, to te, które są związane z naszym codziennym życiem – zawodowym, prywatnym, rodzinnym. Nie chodzi tu więc o jedzenie pokarmów obfitujących w tłuszcz albo zbyt mały ruch, ale o wiele więcej powodów, z których nie zdajemy sobie sprawy, a mogą prowadzić do nadwagi i otyłości. To właśnie czynniki środowiskowe mają największy wpływ na rozwój otyłości.
Wśród przyczyn środowiskowych otyłości najczęściej wymieniane są:
niewłaściwe nawyki żywieniowe:
zwiększone spożycie żywności o wysokiej kaloryczności i dużej zawartości tłuszczu i węglowodanów łatwoprzyswajalnych (cukry proste, skrobia);
zwiększone spożycie produktów typu fast food;
duże spożycie słodkich napojów;
nieregularność spożywanych posiłków i spożywanie przekąsek między posiłkami;
małe urozmaicenie diety;
niejedzenie śniadań;
nieprawidłowe proporcje między określonymi grupami produktów;
zbyt późne jedzenie kolacji;
niskie spożycie warzyw i owoców;
łatwiejszy dostęp do żywności, szczególnie tej wysokoprzetworzonej zawierającej duże ilości tłuszczu i cukrów prostych;
zmniejszająca się aktywność fizyczna spowodowana wzrostem urbanizacji, mechanizacji i motoryzacji:
praca i nauka zdalna;
zamawianie posiłków czy zakupów z dowozem do domu;
spędzanie wolnego czasu w sposób bierny przed telewizorem czy komputerem;
powszechna niechęć do aktywnego wypoczynku po pracy czy nauce;
pośpiech cywilizacyjny i przewlekły stres — rozładowanie stresu przez nadmierne i niekontrolowane jedzenie — jedzenie emocjonalne;
stres powodowany przyrostem masy ciała, co powoduje obniżenie samooceny i izolację społeczną, co prowadzi do błędnego koła i ucieczki w jedzenie.
Ważną przyczyną (i równocześnie skutkiem) wzrostu masy ciała mogą być zaburzenia emocjonalne i choroby psychiczne. Do najczęstszych należą:
obniżenie nastroju lub depresja;
niska samoocena i brak samoakceptacji;
brak umiejętności zaspakajania i realizowania potrzeb psychicznych, które może prowadzić sięgania po słodycze czy alkohol w celu poprawienia swojego samopoczucia;
zespół napadowego objadania się;
żarłoczność psychiczna;
nocne objadanie się – syndrom jedzenia nocnego;
kompulsywne objadanie się;
anarchia jedzeniowa.
Czynniki biologiczne i farmakologiczne
Otyłość może być spowodowana przez występowanie różnych chorób. Wówczas mówimy o otyłości wtórnej, której przyczynami mogą być zaburzenia hormonalne i uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego omówione już we wcześniejszej części artykułu. Na rozwój otyłości wtórej ma wpływ także stosowana farmakoterapia.
Czy otyłość jest dziedziczna?
Występowanie otyłości u ludzi wiąże się z występowanie ponad 300 genów. Znaczenie kliniczne większości z nich nie zostało jeszcze wyjaśnione, jednak znane i najszerzej opisywane przypadki są związane z mutacjami genu leptyny (hormon sytości, który zmniejsza apetyt i uczucie głodu) – genu ob.
U większości osób jednak skłonność do przyrostu tkanki tłuszczowej wiąże się z mutacją wielu genów, które są odpowiedzialne za regulację gospodarki energetycznej naszego organizmu, między innymi za:
regulację spożywanego przez nas pożywienia;
poziom podstawowej przemiany materii – ilości energii koniecznej do utrzymania podstawowych funkcji życiowych;
aktywność hormonów kluczowych dla gospodarki lipidowej i węglowodanowej.
W efekcie dochodzi do przewagi procesów magazynowania energii nad procesami jej wydatkowania.
Otyłość może być także składową rzadkich zespołów chorobowych uwarunkowanych genetycznie, takich jak:
zespół Turnera;
zespół Bardeta-Biedla;
zespół Pradera-Williego;
zespół Steina-Leventhala;
choroba von Gierka;
choroba Dercuma.
Skutki otyłości
Otyłość stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia. Niepodjęcie zmiany nawyków żywieniowych i zwiększenia aktywności fizycznej albo (w razie wskazań) chirurgicznego leczenie otyłości może skutkować skróceniem czasu życia średnio o 14-17 lat. Nadwaga i otyłość mogą być związane z większym ryzykiem występowania wielu chorób i zaburzeń metabolicznych.
Choroby i zaburzenia występujące u osób z nadwagą i otyłością
Otyłość zwiększa ryzyko rozwoju takich problemów zdrowotnych jak m.in.:
insulinooporność i hiperinsulinemia;
zaburzenia profilu lipidowego krwi – hipertriglicerydemia, hipercholesterolemia,
cukrzyca typu 2;
choroby dróg żółciowych (kamica żółciowa);
miażdżyca;
nadciśnienie tętnicze krwi;
choroby serca (choroba niedokrwienna serca, niewydolność serca);
Walka z otyłością to trudna i długa droga. Często Pacjenci sami podejmują walkę ze zbędnymi kilogramami, jednak badania mówią, że aż 80% przypadków odchudzania kończy się powrotem do dawnych nawyków żywieniowych i efektem jojo (nawrotem zrzuconych kilogramów, często z nadwyżką). Dlatego w czasie leczenia otyłości warto rozważyć udanie się do specjalisty: lekarza bariatry oraz dietetyka klinicznego.
W zależności od stopnia zaawansowania otyłości i ogólnego stanu Pacjenta specjalista może zaproponować różne metody leczenia otyłości:
otyłość I stopnia – u Pacjentów z BMI w granicach 30-34,9 leczenie otyłości zaczyna się od wdrożenia diety redukcyjnej oraz aktywności fizycznej; dieta powinna zostać skomponowana przez dietetyka; jeśli to nie przyniesie oczekiwanych efektów, rozważyć można wprowadzenie farmakoterapii;
otyłość II stopnia – Pacjenci zmagający się z otyłością 2 stopnia zazwyczaj od razu zaczynają być leczeni środkami farmakologicznymi; w zależności od tego, czy wraz z otyłością współistnieją inne zaburzenia, czy schorzenia, w terapii stosuje się leki:
hamujące wchłanianie,
zmniejszające apetyt,
zmniejszające insulinooporność,
pobudzające termogenezę,
hormonalne
Jeśli dietoterapia, wprowadzenie aktywności fizycznej oraz leczenie farmakologiczne nie przynoszą oczekiwanego skutku, można rozważyć leczenie chirurgiczne (w przypadku występowania chorób towarzyszących otyłości);
otyłość 3 stopnia – podstawą leczenia Pacjentów z otyłością olbrzymią jest oczywiście dietoterapia oraz aktywność fizyczna, jednak lekarze bardzo często takich Pacjentów kierują na bariatryczny zabieg operacyjny; najmniej inwazyjnym zabiegiem jest endoskopowe wprowadzenie balonu do żołądka, ale stosuje się także metody chirurgiczne takie resekcja żołądka, założenie opaski na żołądek czy by-pass gastryczny.
Aby osiągnąć długotrwały efekt leczenia, konieczny jest stopniowy i powolny spadek masy ciała oraz nauka zdrowych nawyków żywieniowych.
Otyłość na świecie: statystyki
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 2016 roku, 1,9 mld osób dorosłych miało nadwagę (39% światowej populacji), z czego 650 mln (13% światowej populacji) zmagało się z otyłością. Większa część populacji mieszka w krajach, w których więcej osób umarło z powodu nadwagi i otyłości niż z powodu niedożywienia. Natomiast według najnowszego badania Europejskiego Urzędu Statystycznego w 2019 roku blisko 53% populacji Unii Europejskiej miało nadwagę, a 17% chorowało na otyłość. W Polsce odsetek ten wyniósł 58% (w tym 66,9% mężczyzn i 50,2% kobiet).
Jak wygląda sytuacja w naszym kraju?
Także eksperci w Polsce biją na alarm. Obecnie szacuje się, że około 22% Polaków cierpi na otyłość. Prognozy mówią, że do 2030 roku co trzecia osoba w Polsce może być otyła. Pandemia COVID-19 niestety przyśpieszyła ten proces. W Polsce podczas pandemii każdy z nas przytył średnio od 3 do 6 kg. Z powodu obostrzeń covidowych, bardziej popularna stała się praca i nauka zdalna. Polacy zmniejszyli swoją aktywność fizyczną na świeżym powietrzu o 1,2 godziny w porównaniu do stanu sprzed pandemii COVID-19.
Pozostawanie w domu wpływało nie tylko na ograniczoną aktywność fizyczną, ale również częstsze sięganie po przekąski oraz nadużywanie alkoholu.
Pozazdrowotne konsekwencje otyłości
Otyłość ma nie tylko zdrowotne konsekwencje, ale również ekonomiczne i społeczne, rzutujące na systemy opieki zdrowotnej. Szacuje się, że w krajach OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) otyłość pochłania ok. 3,3% PKB (w Polsce ponad 4% PKB). W Polsce całkowite wydatki NFZ w 2017 roku wyniosły 76,29 mld złotych, z czego aż 5 mld złotych to bezpośrednie koszty leczenia otyłości, wraz z kosztami pośrednimi kwota ta wyniosła 15 mld złotych.
Ze względu na szerzącą się epidemię otyłości państwo musi liczyć się ze zwiększonymi wydatkami na ochronę zdrowia. Osoby otyłe częściej chodzą do lekarza, więcej czasu spędzają w szpitalu. Nawet co 4 hospitalizacja jest związana z powikłaniami otyłości. Powoduje to pogłębienie niewydolności systemu ochrony zdrowia, obciążenia finansowe i w efekcie dłuższe kolejki do lekarzy. Ponadto niższa produktywność osób z otyłością zmniejsza przychody państwa, np. z podatków. Do wydatków można zaliczyć także wsparcie socjalne, wypłaty zasiłków chorobowych czy zasiłków dla bezrobotnych. Osoby otyłe są narażone na większe ryzyko bezrobocia niż osoby z prawidłową masą ciała. Wszystko to wiąże się z wysokimi kosztami i odbija się na wzroście gospodarczym państwa.
Otyłość u kobiety ciężarnej jest czynnikiem ryzyka w ciąży i może powodować występowanie wielu powikłań nie tylko na każdym etapie ciąży, ale również w okresie koncepcyjnym, w czasie porodu oraz w połogu. Według badań sposób żywienia przyszłej matki ma bardzo duży wpływ na rozwój dziecka w okresie płodowym oraz jego stan zdrowia w dzieciństwie i jego dalszym życiu. Występowanie otyłości u ciężarnej negatywnie wpływa na płód i niesie ze sobą wiele konsekwencji.
U kobiety w ciąży otyłość sprzyja wystąpieniu powikłań takich jak:
poronienie;
stan przedrzucawkowy i rzucawka;
cukrzyca ciążowa;
nadciśnienie indukowane ciążą;
powikłania zakrzepowo-zatorowe;
makrosomia płodu (sytuacja, gdy dziecko jest większe niż wiek płodowy, dzieci rodzą się z bardzo dużą masą urodzeniową);
hipotrofia płodu (gorsze wzrastanie płodu);
krwotok okołoporodowy;
wady wrodzone, między innymi wady cewy nerwowej, wady serca, wady układu kostnego, wady układu moczowego, wady układu pokarmowego;
obumarcie wewnątrzmaciczne płodu;
zwiększona zachorowalność i umieralność noworodków.
Dzieci, których matki w czasie ciąży zmagały się z nadwagą i otyłością, są narażone na występowanie otyłości w wieku dorosłym. Ponadto mają wyższe ryzyko zachorowalności na cukrzycę typu 2 oraz choroby układu sercowo-naczyniowego.
Z powodu otyłości utrudniona jest również diagnostyka obrazowa płodu. Z powodu nadmiaru tkanki tłuszczowej lekarz może mieć techniczne trudności w czasie badania ultrasonograficznego w ustaleniu wielkości płodu czy jego ułożenia.
Otyłość u dzieci
Problem z nadmierną masą ciała występuje już u małych dzieci. Niestety problem występowania nadwagi i otyłości u dzieci w Polsce jest bardzo poważny. Polskie dzieci tyją najszybciej w Europie – Polska zajmuje niechlubne pierwsze miejsce w Europie pod względem przyrostu liczny dzieci z nadwagą, otyłością, a także z cukrzycą i nadciśnieniem.
Według danych WHO, na świecie od 1975 roku liczba otyłych dzieci wzrosła z 11 mln do 124 mln w 2016 roku. Dodatkowe 213 mln dzieci miało nadwagę. W Polsce problem nadwagi i otyłości dotyczy 10% małych dzieci w wieku od 1 do 3 lat, 30% dzieci w wieku wczesnoszkolnym i 22% młodzieży do 15 roku życia.
Podstawą leczenia nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży jest zmiana stylu życia, polegająca na zmianie sposobu żywienia oraz zwiększeniu aktywności całej rodziny. Bardzo duży wpływ na występowanie nadmiernej masy ciała u dzieci mają ich rodzice. Z badań wynika, że 70% dzieci, których rodzice są otyli, również jest otyłe. Ta zależność jest związana z nieprawidłowymi wzorcami odżywiania rodziców, którzy przekazują je swoim dzieciom.
Dietetyk kliniczny i absolwentka Wydziału Żywienia Człowieka i Konsumpcji na SGGW. Wieloletni praktyk w poradnictwie indywidualnym oraz prowadzeniu szkoleń i wykładów. Członek Polskiego Stowarzyszenia Dietetyków. Stale aktualizuje swoją wiedzę.
Źródła:
E. Lange, D. Włodarek, L. Kozłowska, D. Głąbska (red.) Dietoterapia i dietoprofilaktyka otyłości, Warszawa 2015, s. 252-290;
L. Ostrowska, Leczenie dietetyczne otyłości, w: M. Grzymisławski (red.), Dietetyka kliniczna, Warszawa 2019, s. 339-366;
A. Brończyk-Puzoń, A. Koszowska, J. Nowak, A. a Dittfeld, J. Bieniek, Wybrane problemy kliniczne: Epidemiologia otyłości na świecie, „Forum Zaburzeń Metabolicznych” 2014, tom 5, nr 1, 1–5;
K. Pastusiak, D. Pupek-Musialik, P. Bogdański, Otyłość metaboliczna z prawidłową masą ciała — kontrowersje w diagnostyce, „Forum Zaburzeń Metabolicznych” 2018, tom 9, nr 1, 9–15;
E.Czerwińska, M.Walicka, E.Marcinowska-Suchowierska, Otyłość – czy zawsze prosta?, „Postępy Nauk Medycznych” t. XXVI, 2013 nr 4;
M. Springer, I. Zaporowska-Stachowiak, K.Hoffmann, L. Markuszewski, W. Bryl, Otyłość – choroba kosztowna, „Hygeia Public Health” 2019 nr 54(2), s.88-91;
E. Wender-Ożegowska, D. Bomba-Opoń in., Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego „Opieka położnicza nad ciężarną otyłą”, „Ginekologia Polska” 2012 nr 83, s. 795-799;
M. Berner-Trąbska, U. Kowalska-Koprek i in., Wpływ nadwagi lub otyłości u ciężarnych na przebieg ciąży i okresu okołoporodowego z uwzględnieniem stanu urodzeniowego noworodka w oparciu o materiał kliniczny, „Ginekologia Polska” 2009, 80, 845-850;
A. Karney, A. Oblacińska, L. Kluba, D. Świątkowska, Otyłość u dzieci i młodzieży. Poradnik dla rodziców dzieci w wieku od 4 do 18 lat (Fundacja Instytut Matki i Dziecka);
