Uwaga! W pudełkach z posiłkami mogą znajdować się jadalne elementy dekoracyjne, niekoniecznie zgodne z zaleceniami dietetycznymi.
Dlaczego po operacji trzeba stosować specjalną dietę?
Każdy zabieg operacyjny mniej lub bardziej wpływa na organizm Pacjenta. Aby wspomóc osłabiony organizm po operacji i przyśpieszyć powrót do zdrowia, konieczny jest właściwy sposób odżywiania. Odpowiednio zbilansowane i odżywcze posiłki poprawiają stan odżywienia Pacjenta, co z kolei wpływa na szybszą regenerację po zabiegu oraz zmniejsza ryzyko i częstotliwość powikłań pooperacyjnych.
O rodzaju diety po operacji decyduje lekarz prowadzący, jednak jedną z najczęściej wybieranych diet jest dieta lekkostrawna, szczególnie wskazana po zabiegach na przewodzie pokarmowym, m.in.: usunięcie woreczka żółciowego, usunięcie wyrostka czy resekcja żołądka.
Na czym polega dieta lekkostrawna po operacji?
Głównym zadaniem diety lekkostrawnej (zwanej często też łatwostrawną) stosowanej po zabiegach operacyjnych jest odciążenie układu pokarmowego. Dieta taka nie ma na celu odchudzania. Powinna pokrywać zapotrzebowanie energetyczne Pacjenta oraz dostarczać wszystkich niezbędnych składników odżywczych w czasie rekonwalescencji.
Dieta pudełkowa po operacji: podstawowe wyróżniki
Dieta po operacji oferowana przez catering MediDietę wyklucza z jadłospisu:
- potrawy tłuste, smażone, pieczone w tradycyjny sposób;
- produkty długo zalegających w żołądku;
- produkty wzdymające (np. nasiona roślin strączkowych, warzywa cebulowe, warzywa kapustne, ogórek, papryka, rzodkiewka);
- potrawy ostro przyprawione,
Dieta ta charakteryzuje się także:
- Zmniejszeniem podaży błonnika pokarmowego (do 25 g błonnika na dobę) poprzez dobór delikatnych warzyw (np. marchew, pietruszka, cukinia, dynia) oraz dojrzałych owoców (np. bananów moreli, brzoskwiń),
- Ich odpowiednią obróbkę technologiczną: gotowanie, przecieranie przez sito, miksowanie, a także ograniczenie pełnoziarnistych produktów zbożowych i zastąpienie ich produktami z mąki oczyszczonej.
- Pudełkowa dieta lekkostrawna po operacji zawiera 5 małych zbilansowanych posiłków, które należy spożywać w stałych godzinach, średnio co 3 godziny. Posiłki powinny być spożywane bez pośpiechu, w spokojnej atmosferze, w temperaturze umiarkowanej – nie za gorące i nie za zimne.
- Tłuszcze (tj. masło, oleje roślinne: olej rzepakowy, lniany, oliwa z oliwek) dodawane są po przygotowaniu potrawy. Należy unikać nadmiernej ilości tłuszczu.
Dieta po operacji – na co zwrócić uwagę?
Zgodnie z zaleceniami, w trakcie przygotowywania posiłków należy uwzględnić odpowiedni sposób obróbki termicznej i technologicznej produktów, między innymi:
- potrawy powinny być gotowane w wodzie lub na parze, duszone bez wcześniejszego obsmażania oraz pieczone bez dodatku tłuszczu (w rękawie foliowym lub pergaminie);
- należy unikać obróbki termicznej takiej jak: smażenie, grillowanie, duszenie z uprzednim obsmażaniem, tradycyjne pieczenie;
- należy unikać zasmażek i zup z dodatkiem śmietany.
Zaleca się stosowanie technik kulinarnych, które poprawiają przyswajalność błonnika pokarmowego, takie jak:
- usuwanie skórek i pestek z warzyw i owoców;
- rozdrabnianie produktów, np. przez miksowanie, blendowanie, przecieranie, np. przygotowywanie zup krem, musów, koktajli owocowych lub owocowo-warzywnych;
- wydłużanie czasu gotowania;
- oddzielanie i usuwanie zdrewniałych części roślin;
- unikanie jajek gotowanych na twardo lub w postaci jajecznicy – jajka gotowane na miękko, w koszulce lub przyrządzone na parze będą lepszą alternatywą dla takiego ciężkostrawnego posiłku.
Co jeść po operacji? Produkty zalecane i niezalecane
Produkty wskazane:
- Produkty zbożowe: pieczywo jasne pszenne, bułki pszenne, sucharki, mąka pszenna, drobne kasze, tj. jaglana, jęczmienna, manna, kuskus, ryż, tj. biały, basmati, jaśminowy, drobne makarony z jasnej mąki, ugotowane płatki owsiane, jaglane, ryżowe, jęczmienne; jeśli dobrze tolerowane: pieczywo graham, żytnie, mieszane, orkiszowe;
- Mięso i przetwory mięsne: chude mięso (drób bez skóry, np. indyk, kurczak, wołowina, cielęcina, królik), chude wędliny; jeśli dobrze tolerowane, w ograniczonych ilościach mięso chude wieprzowe;
- Ryby i przetwory rybne: chude ryby (mintaj, leszcz, dorsz, pstrąg, sandacz, sola, tuńczyk, flądra, morszczuk), jeśli dobrze tolerowane, w ograniczonych ilościach: ryby tłuste (łosoś, makrela);
- Jajka: na miękko, w koszulkach, przygotowane w formie jajecznicy na parze, bez tłuszczu;
- Tłuszcze: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany, w ograniczonych ilościach masło;
- Produkty mleczne: chude mleko (do 2% zawartości tłuszczu), jogurt naturalny, kefir, maślanka, mleko zsiadłe, ser twarogowy chudy lub półtłusty, serek homogenizowany chudy, ser żółty o ograniczonej zawartości tłuszczu;
- Owoce i warzywa: młode, delikatne, dojrzałe najlepiej w formie koktajli, zup krem, musów, soków, przecierów bez pestek, obrane ze skórki, np. ziemniaki, buraki, marchew, dynia, młody zielony groszek, młoda fasolka szparagowa, pomidory bez skórki, jabłko, morela, pomarańcza, brzoskwinia, melon, banan, przetarte maliny, porzeczki, truskawki;
- Napoje: słaba herbata, woda, kawa zbożowa z chudym mlekiem, herbaty owocowe, napary ziołowe, soki owocowe, warzywne i owocowo-warzywne;
- Przyprawy: łagodne: bazylia, natka pietruszki, majeranek, koperek, lubczyk, tymianek, rozmaryn, kminek, sok z cytryny, cynamon, wanilia, goździki, anyż.
Produkty niewskazane:
- Produkty zbożowe: pieczywo razowe, grube kasze (gryczana, pęczak), mąka pełnoziarnista, makarony razowe, ryż brązowy, wyroby cukiernicze: ciasta, rogale, płatki śniadaniowe;
- Mięso i przetwory mięsne: tłusta wieprzowina, baranina, gęsina, kaczka, mięsa peklowane, tłuste wędliny, pasztety, pasztetowa, mortadela, kaszanka, salami, mięsa wędzone, konserwy mięsne;
- Ryby i przetwory rybne: konserwy rybne, ryby wędzone, ryby surowe, sushi;
- Jajka: gotowane na twardo, przygotowane w formie jajecznicy na maśle, boczku, tłuszczu, sadzone;
- Tłuszcze: śmietana, smalec, boczek, słonica, margaryny twarde, orzechy, pestki, nasiona
- Produkty mleczne: tłuste mleko, sery żółte, ser twarogowy tłusty, sery pleśniowe, sery typu feta, serki topione;
- Owoce i warzywa: owoce niedojrzałe, śliwki, gruszki, czereśnie, warzywa kapustne (kapusta, brokuł, kalafior), warzywa cebulowe (cebula, czosnek, por, szczypiorek), kukurydza, papryka, rzepa, rzodkiewka, ogórek, nasiona roślin strączkowych, warzywa zasmażane, konserwowane, owoce w syropach, owoce suszone;
- Napoje: mocna kawa i herbata, kakao, płynna czekolada, napoje gazowane, napoje słodzone, napoje alkoholowe;
- Przyprawy: ostre, np. pieprz, ostra papryka, curry, ocet, musztarda, chilli;
- Inne: słodycze, gotowe dania i sosy, zupy i dania w proszku, produkty typu fast-food.
Po jakich zabiegach jest zalecana dieta lekkostrawna?
Dieta lekkostrawna jest stosowana po różnych zabiegach operacyjnych, między innymi:
- po zabiegach na układzie pokarmowym, np. usunięcie woreczka żółciowego, operacyjne zmniejszenie żołądka, usunięcie wyrostka robaczkowego;
- po zabiegach ginekologicznych;
- po zabiegach onkologicznych.
Kiedy można zacząć jeść po operacji?
Aktualne standardy opieki okołooperacyjnej według ESPEN (ang. European Society for Clinical Nutrition and Metabolism — Europejskie Towarzystwo Żywienia Klinicznego i Metabolizmu) zalecają, że należy włączyć żywienie doustne tak szybko, jak jest to możliwe, w czasie 1-3 dni po zabiegu chirurgicznym, a najlepiej, jeśli stan Pacjenta na to pozwala, w pierwszej dobie po operacji. O metodzie żywienia po operacji zawsze decyduje lekarz prowadzący. Najbardziej fizjologiczną metodą przyjmowania pokarmu jest żywienie doustne, dlatego jest zalecane jako pierwszy wybór. Jeśli nie jest to możliwe lub żywienie doustne nie jest w stanie pokryć zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze, wówczas lekarz może zadecydować o włączeniu preparatów specjalnego przeznaczenia medycznego tj. nutridrinki. Czasem również może być konieczne wprowadzenie żywienia dojelitowego (bezpośrednio do żołądka lub dwunastnicy) lub żywienia pozajelitowego (dożylnego). Może zostać również zastosowane żywienie mieszane.
Dieta lekkostrawna po operacji – przykładowy jadłospis
Posiłki dostarczane w ramach naszej pudełkowej diety pooperacyjnej są smaczne i różnorodne. Przykładowy jadłospis na jeden dzień wygląda następująco:
- śniadanie: płatki ryżowe na mleku z borówkami;
- drugie śniadanie: chleb graham ze świeżym masłem i delikatną wędliną drobiową, sałatą i pomidorem bez skórki;
- obiad: łosoś gotowany na parze z kaszą kuskus i marchewką baby;
- podwieczorek: budyń jaglany z musem jabłkowym;
- kolacja: zupa krem z zielonego groszku z łyżką masła.
